امروزه یکی از مهمترین نیاز های بشر مسکن می باشد و بشر همواره در تلاش بوده تا برای خود مکانی امن ایجاد نماید. می توان گفت که امروزه همچنین با پیشرفت علم در اکثر مناطق به جای خانه های چوبی از مصالح و تجهیزات مدرن برای ساختمان سازی استفاده می نمایند که این باعث شد تا امنیت در ساختمان ها به میزان قابل توجهیی افزایش یابد. آتش سوزی یکی از پرخطر ترین اتفاقاتی می باشد که ممکن است باعث خسارت مالی و جانی باشد، به همین دلیل مهندسان ساختمان سازی همواره باید تلاش نمایند تا به بهرگیری از مصالح و ابزارلات مدرن ساختمان را در برابر آتش و حریق ایمن تر نمایند. مقاوم سازی سازه در برابر آتش بسته به نوع ساختمان(اسکلت فلزی، اسکلت بتنی و …) میتواند متفاوت باشد. در این مقاله، به بررسی روش‌ها و استانداردهای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در برابر حریق خواهیم پرداخت.برای گرفتن مشاوره و سرمایه گذاری با کارشناسان ما در هلدینگ جانفدا در تماس باشید.
استانداردهای مقام سازی ساختمان در برابر آتش
مقاومت در برابر آتش، نشان‌دهنده پایداری اجزای ساختمانی در شرایط حریق می باشد. میزان مقاومت مورد نیاز هر اجزای ساختمان، بستگی به نوع ساختمان و مقررات مربوطه دارد. بعضی از مقررات ساختمانی که توسط شرکت‌های بیمه گذاشته می‌شوند، از مقرراتی که دولت برای اینکار میگذارد بیشتر می باشد. میزان مقاومت در برابر آتش معمولاً از طریق آزمایش‌هایی که در کوره‌های ویژه می باشد، مشخص می شود.
تاثیر نوع سازه ساختمان در آتش
می توان گفت ساختمان ها براساس مقاومت در برابر آتش به چند نوع تقسیم می شوند:
سازه 1 و 2 (مقاوم در برابر حریق)
این ساختمان‌ها از مصالح غیرقابل حریق ساخته می شوند و در برابر سقوط ناشی از آتش‌سوزی مقاومت بالایی دارند. سازه نوع 1 مقاومت بیشتری نسبت به نوع 2 دارد و بنابراین محدودیت‌های ابعادی کمتری از نظر ارتفاع و وسعت دارد.
سازه نوع 3 (غیر قابل حریق)
در این ساختار، دیوارهای خارجی، داخلی و باربر از مصالح غیرقابل احتراق ساخته شده‌اند که در شروع آتش‌سوزی نقشی ندارند.
سازه نوع 4 (الوار چوبی سنگین)
این ساختار شامل اسکلت چوبی و دیوارهای خارجی باربر از مصالح غیرقابل احتراق می باشد که می توان گفت اجزای داخلی و پشت‌بام‌ها از چوب ساخته می شوند.
سازه نوع 5 (معمولی)
لازم به ذکر است که در این سازه اجزای سازه‌ای، دیوارهای خارجی و داخلی می توانند از هر نوع مصالح ساخته شوند.همچنین می توان گفت که الزامات درجه‌بندی مقاومت در برابر آتش برای اجزای این ساختمان‌ها بر اساس آیین‌نامه‌های مربوطه تعیین می‌شود.
همانطور که گفته شد خوشبختانه امروزه می‌توان از مصالح مدرن و پیشرفته‌ای در صنعت ساختمان استفاده کرد که میزان ایمنی و امنیت ساختمان‌ها را به شکل قابل توجهی افزایش میدهد. بر اساس آزمایش‌ها و تحقیقاتی که انجام شده است مشخص شده که اسکلت‌های بتنی برخلاف تصور مقاومت کمتری در برابر آتش‌سوزی دارند و زودتر دچار آسیب و خسارت می‌شوند.
روش‌های مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در برابر آتش
می توان گفت که برای افزایش مقاومت ساختمان‌ها در برابر آتش سوزی، روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به بعضی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
مقاوم‌سازی سازه‌های فولادی
فولادهای ساختمان که امروزه در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند غیرقابل اشتعال هستند. میزان مقاومت این مصالح نیز میتواند با افزایش دما تحت تاثیر قرار بگیرد و خسارت‌های زیادی را به وجود بیاورد. لازم به ذکر است که استحکام فولاد از دماهای ۴۰۰ تا ۵۵۰ درجه کمتر می‌شود همجنین فولاد در دماهای بالاتر از ۶۵۰ درجه تقریباً مقاومتی ندارد. پس بهتر است که در هنگام ساخت و ساز باید به مقاوم سازی اسکلت فلزی توجه ویژه ای داشته باشیم.
مقاوم‌سازی سازه‌های بتنی
لازم به ذکر است که بتن به‌طور طبیعی مقاومت خوبی را در برابر آتش نشان می دهد، اما در صورت افزایش درصد میلگردهای یک ستون از ۲.۵٪، اقدامات مقاوم‌سازی ضروری می شود. استفاده از عایق‌های حرارتی مختلف میتواند مزایایی مانند محافظت از جان و مال ساکنان، افزایش پایداری اسکلت سازه و تأمین فرصت بیشتر برای عملیات نجات را فراهم سازد.
استفاده از پوشش‌های ضد حریق
پوشش‌های ضد حریق را می‌توان به‌عنوان یک سد محکم در برابر آتش معرفی کرد که در زمان لازم برای نجات ساکنان و رسیدن نیروهای امدادی امنیت را افزایش می دهند و از پیشروی بیشتر آتش جلوگیری به عمل می اورند. این پوشش‌ها می‌توانند تا ۵ ساعت مقاومت سازه را در برابر حریق افزایش دهند و در محیط‌های داخلی و خارجی ساختمان قابل استفاده هستند.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید، سازه فولادی که مقاوم سازی نشده است در دمای بحرانی(500 درجه) مقاومت خود را در برابر آتش در کمتر از 30 دقیقه از دست می دهد. اما فولادی که با پوشش های محافظتی پوشیده شده است، آزمایشات ضروری را در بازه های زمانی 30، 60، 90، 120، 180 دقیقه گذرانده است.
مقررات مقاوم‌سازی ساختمان در برابر آتش
برای تضمین ایمنی ساختمان‌ها در برابر حریق، رعایت مقررات مربوط به این جوزه امری ضروری می باشد. این مقررات شامل تعیین درجه مقاومت در برابر آتش برای اجزای سازه و سیستم‌های ساختمانی می باشد که مدت زمانی را مشخص می‌کند که یک سازه یا اجزای آن قادر به ادامه وظیفه عملکردی خود در شرایط آتش‌سوزی استاندارد باشد.
نتیجه‌گیری
مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در برابر آتش‌سوزی امری ضروری می باشد که با استفاده از روش‌ها و مصالح مناسب می‌توان به آن دست یافت. رعایت استانداردها و مقررات مربوطه، استفاده از پوشش‌های ضد حریق و انتخاب مصالح مناسب میتواند به افزایش ایمنی و کاهش خسارات ناشی از حریق کمک کند.
